Yapay Zeka Alanında Kişisel Verilerin Korunmasına Dair Tavsiyeler

Veri temelli çalışan sistemler, özellikle yapay zekâ teknolojileri, iş dünyasından kamusal alana kadar karar süreçlerini derinden etkiliyor. Algoritmaların hızla gelişmesi ve bu sistemlerin öngörülemez şekilde davranabilmesi, kişisel veriler üzerindeki etkileri daha kritik bir hâle getiriyor. Özellikle insanları doğrudan etkileyen kararlarda yapay zekânın kullanılması, temel hak ve özgürlükler açısından ciddi tartışmalara zemin hazırlıyor.

Bu nedenle kişisel verilerin korunması hukuku, yapay zekâ çağında yalnızca teknik bir alan değil; aynı zamanda etik, sosyal ve hukuki sorumlulukların merkezinde yer alıyor.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu da bu çerçevede önemli bir adım atarak, 11 Temmuz 2025’te “Yapay Zekâ Alanında Kişisel Verilerin Korunmasına Dair Tavsiyeler” başlıklı bir açıklama yayımladı. Kurumun bu açıklaması, yapay zekâ sistemlerinin tasarım, geliştirme ve uygulama aşamalarında benimsenmesi gereken temel ilkeler hatırlatılarak; veri işleme süreçlerinin yalnızca teknolojik etkinlik üzerinden değil, aynı zamanda insan haklarına dayalı bir perspektifle şekillenmesi gerektiğini vurguluyor.

KVKK’nın bu kapsamda dikkat çektiği    bazı önemli prensipler şöyle özetlenebilir:

• Kişisel veri işleme süreçlerinde, yalnızca teknik yeterlilik değil, etik ve insan hakları odaklı yaklaşım da gözetilmelidir.
• Veri toplama ve kullanımında ayrımcılık riskleri önlenmeli, şeffaflık esas alınmalıdır.
• Algoritmaların karar süreçlerinde bireyleri doğrudan etkileyebilecek biçimde kullanılmasının önüne geçilmeli; kişilere itiraz ve müdahale imkânı tanınmalıdır.
• Veri minimizasyonu ilkesi gözetilmeli, ihtiyaç fazlası veri kullanımı sınırlanmalıdır.
• Kullanıcıların veri işleme süreçlerini anlama ve denetleme hakkı somut araçlarla desteklenmelidir.
• Sistemler, bireylerin yalnızca otomatik değerlendirmelere tabi tutulduğu, kapalı kutu modeller olmaktan çıkarılarak katılımcı ve hesap verebilir yapılar hâline getirilmelidir.
• Etkilenen birey veya grupların görüşlerine başvurulan katılımcı risk değerlendirmeleri yapılmalı, alternatifli ürün tasarımlarıyla seçim hakkı güvence altına alınmalıdır.

Cüceloğlu Hukuk olarak, yapay zekâ sistemlerinin gelişimini yalnızca teknik bir ilerleme olarak değil, aynı zamanda hukuki özen ve toplumsal sorumluluk gerektiren bir dönüşüm olarak görüyoruz.

Bu alandaki gelişmeleri izlemeye, müvekkillerimizi doğru bilgilendirmeye ve kişisel verilerin korunmasına yönelik yükümlülükler konusunda destek olmaya devam ediyoruz.

Cüceloğlu Hukuk